Εστία η αρχαία Θεά των Ελλήνων κι Ελληνίδων. Αναφέρεται ως Θεά «Πατρώα», Θεά «Ένοικος», Θεά «Σύνοικος», Θεά «Εφέστιος», Θεά «Πρυτανίτις», κι αποτελούν τα θεοσεβή αυτά Προσωνύμια την σταθερότητα, την μονιμότητα και την συνέχιση του βίου. Η Θεά Εστία λατρευόταν στο επίπεδο της Πολιτείας, ως άσβεστη ΕΣΤΙΑ «κοινή των πολιτών» στο «Πρυτανείο» κάθε πόλεως, υπό την φροντίδα των παρθένων «Εστιάδων» που ήταν Ιέρειες. Ο Θεός ΖΕΥΣ, Θεός θεών κι ανθρώπων την είχε αδελφή του, όπως και η Θεά Ήρα, η Θεά Δήμητρα, ο Θεός Ποσειδών και ο Θεός Πλούτων. Ήταν θυγατέρα και «πρώτο τέκνο» του Κρόνου και της Ρέας. Προστάτιδα της οικογενειακής ζωής της αρμονίας κι ευτυχίας, προσωποποίηση της εντιμότητας και της σταθερότητας στο συζυγικό και οικογενειακό βίο. Ως πρωτότοκη κόρη του Κρόνου η Εστία είχε από την αρχή τεθεί ως η Θεά επικεφαλής όλων των μεγάλων Θεοτήτων και έτσι την τιμούσαν οι Ποιητές!.. Είναι μια από τις πιο αξιόλογες, σεβαστές και σεμνές μορφές του ελληνικού Δωδεκάθεου. Καλοσυνάτη κι ευγενική Θεά, που εκφράζει το Ιερό Κέντρο του παντός, πράα και δίκαιη αποτελεί την προσωποποίηση του σπιτιού, το σύμβολο της οικίας της οποίας είναι προστάτιδα και κατ’ επέκταση της πιστής και γερά δεμένης οικογένειας.
Η Θεά Εστία είναι η Θεά της ιερής φωτιάς, η ζωντανή φλόγα που καίει ασταμάτητα στο κέντρο του σπιτιού, του ναού, της πόλης. Η Θεά Εστία καθαγίαζε ναούς και κατοικίες και μόνον με την παρουσία της. Στους αρχαίους ναούς ήταν πάντα η απεικόνιση της Θεάς Εστίας κι άναβε πάντα από το φως του Ηλίου ένας φανός. Άρα έχει σχέση με τις τροπές του Ηλίου και μάλιστα με την χειμερινή τροπή όπου θεωρείται ότι γεννιέται ο Ήλιος. Σ’ αυτήν την Θεά οι Έλληνες απέδιδαν την επινόηση της τέχνης για το χτίσιμο του πρώτου σπιτιού, καθώς επίσης και στην ενότητα που η ίδια αντιπροσώπευε, γι΄αυτό της είχαν αφιερώσει το κυριότερο μέρος της οικίας: Εκεί δηλαδή που έκαιγε η φωτιά και συγκεντρώνονταν όλα τα μέλη της οικογένειας τριγύρω της.
Σαν προστάτιδα της οικιακής ζωής και της οικογένειας, λάμβανε την πρώτη προσφορά σε κάθε θυσία στο σπιτικό, και στις ευωχίες οι πρώτες σπονδές γίνονταν προς τιμήν της, γι΄αυτό υπάρχει και η έκφραση «αφ’ Εστίας». Αλλά δεν είχε δημόσια λατρεία.
Εξαιτίας της γαλήνης, της πραότητας και της ηρεμίας που την διέκρινε δε συμμετείχε ποτέ σε πολέμους ή διαμάχες.
ΟΡΦΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΘΕΑΣ ΕΣΤΙΑΣ
Ἱστίη εὐδυνάτοιο Κρόνου θύγατερ βασίλεια,
ἣ μέσον οἶκον ἔχεις πυρός αενάοιο, μεγίστου,
τούσδε σὺ ἐν τελεταῖς οσίαις μύστας ἀναδείξαις,
θεῖσ’ αἰειθαλέας, πολυόλβους, εὔφρονας, ἁγνούς·
οἶκε θεῶν μακάρων, θνητῶν στήριγμα κραταιόν,
άιδίη, πολύμορφε, ποθεινοτάτη, χλοόμορφε·
μειδιόωσα, μάκαιρα, τάδ’ ἱερὰ δέξο προθύμως,
όλβον ἐπιπνείουσα καὶ ηπιόχειρον ὑγείαν.
ἣ μέσον οἶκον ἔχεις πυρός αενάοιο, μεγίστου,
τούσδε σὺ ἐν τελεταῖς οσίαις μύστας ἀναδείξαις,
θεῖσ’ αἰειθαλέας, πολυόλβους, εὔφρονας, ἁγνούς·
οἶκε θεῶν μακάρων, θνητῶν στήριγμα κραταιόν,
άιδίη, πολύμορφε, ποθεινοτάτη, χλοόμορφε·
μειδιόωσα, μάκαιρα, τάδ’ ἱερὰ δέξο προθύμως,
όλβον ἐπιπνείουσα καὶ ηπιόχειρον ὑγείαν.
ΑΠΟΔΟΣΗ στην νεοελληνική γλώσσα από τη Νότα Κυμοθόη
Ω Εστία θυγατέρα του ισχυρού Κρόνου βασίλισσα,
εσύ στη μέση της κατοικίας έχεις το αιώνιο μέγιστο Φως
αυτούς εσύ στις τελετές τους ιερούς μύστες αναδεικνύεις
εσύ στη μέση της κατοικίας έχεις το αιώνιο μέγιστο Φως
αυτούς εσύ στις τελετές τους ιερούς μύστες αναδεικνύεις
τους κάνεις δυνατούς, πολυευτυχισμένους, ευφρόσυνους, αγνούς,
είσαι εσύ κατοικία μακαρίων θεών, θνητών στήριγμα ισχυρόν.
είσαι εσύ κατοικία μακαρίων θεών, θνητών στήριγμα ισχυρόν.
αιωνία, πολύμορφη, περιπόθητη, με μορφή χλόης
χαμογελαστή, μακαρία, τάδε ιερών δέξου με προθυμίαν
προσφέροντάς μας ευτυχία και καλήν υγείαν.
Να έχετε μια καλή κι όμορφη ημέρα!!!Νότα Κυμοθόη Λογοτέχνης και Εικαστικός
