Νότα Κυμοθόη " Η Φωτισμένη Δωροθέα Αικατερίνα η Αγία" Δοκίμιο

                                    Photography and writer Nota Kymothoe© Nota Kimothoi

Νότα Κυμοθόη
"Η Φωτισμένη Δωροθέα Αικατερίνα η Αγία" Δοκίμιο

Έχει καθιερωθεί στις 25 Νοεμβρίου να εορτάζεται η ιερή μνήμη της Αγίας Αικατερίνης, της Μεγαλομάρτυρος από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

Γεννήθηκε πριν 1700 περίπου χρόνια, από την εποχή όπου σήμερα (2017) γράφω αυτό το άρθρο. Το 287 μ. Χ. γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και στην ίδια πόλη κοιμήθηκε το 305 μ. Χ., μετά από φριχτά βασανιστήρια (στους μεγάλους διωγμούς του Διοκλητιανού κατά των χριστιανών) στον τροχό.

Ποια ήταν λοιπόν, η Μεγαλομάρτυς Αγία Αικατερίνη της Αλεξάνδρειας;

Έχουν γραφτεί πολλά για την θαρραλέα νεαρά (18 ετών) παρθένα, η οποία έτυχε μεγάλης μορφώσεως στην εποχή της. Καταγωγή είχε από σπουδαία Αλεξανδρινή οικογένεια με ρίζες που φτάνουν ως τους Πτολεμαίους, λένε οι βιογράφοι της. Σπούδαζε ιατρική και είχε πάρει όλες τις γνώσεις του Ασκληπιού και μελέτησε την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, τη ρωμαϊκή γραμματεία της εποχής της και με ιδιαίτερο ζήλο στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία, γνώριζε Πλάτωνα, Αριστοτέλη κι αρχαία ελληνική φιλοσοφία.

Γεννήθηκε σε μια εποχή, μεγάλων αλλαγών, όπου το 287 μ.Χ. έχει χαρακτηριστεί ως εποχή που ο ιερός Λόγος του Χριστού θεμελιώνεται μαζικά και ο ένας μετά τον άλλον στην εποχή της, αλλάζουν "θρησκεία", καθώς δέχονται το Χριστό και βαφτίζονται χριστιανοί.

Η παγκόσμια κατάσταση ποια είναι στην εποχή της; Τι συμβαίνει στην ανθρωπότητα, την εποχή, όπου είναι μόνον 13 ετών και είναι έφηβος, σε μια Αλεξάνδρεια, παλλόμενη από ταραχές;

Περί το 300 μ.Χ. παγκοσμίως, δηλαδή 9 γενιές μετά τον Χριστό, ο  κόσμος είναι 4,4% Χριστιανοί και περί το 35% έχουν ακούσει τα ευαγγέλια ή έχουν ακούσει για το Χριστό. Οι Γραφές μεταφράζονται σε 10 γνωστές γλώσσες της εποχής. Οι περιοχές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που είχαν ως τις ημέρες της ασπαστεί το χριστιανισμό ήταν: Συρία, Αρμενία, Γεωργία, Καππαδοκία, Μικρά Ασία, Κύπρος, Αίγυπτος, Β. Αφρική, Ρώμη, Λυών της Γαλλίας. Αλλά ο μεγαλύτερος αριθμητικά χριστιανικός κόσμος είναι στην Ανατολή.  Το 300 μ. Χ. δεν υπάρχει περιοχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που να μην έχει ακούσει για τον Χριστό. Μέχρι την Ινδία, διαδόθηκε ο Λόγος του Χριστού με τον Απόστολο Θωμά. Στην περιοχή της Ιταλίας οι επισκοπές που ιδρύθηκαν ήταν έως αυτή την εποχή πάνω από 200.

Η Αγία Αικατερίνη γεννήθηκε (287 μ. Χ.)* σε μια εποχή μεγάλων καταστροφών και διωγμών των αρχαίων Ελλήνων που λάτρευαν το 12Θεο και διωγμών κατά των χριστιανών, που δημιουργούσαν κρυφές συναντήσεις και καταστροφές φανερές στους αρχαίους ελληνικούς ναούς λατρείας του 12Θεου. Η οικογένειά της ήταν προσκείμενη στην αρχαία ελληνική θρησκεία το ίδιο και η ίδια, γιαυτό κι έτυχε αυτής της μορφώσεως οπού είχε. Το όνομά της ήταν Δωροθέα, σύμφωνα με τον Ρουφίνο (ερωτικό Ποιητή του 4ου αιώνα) και το όνομα "Αικατερίνα" το έλαβε με τη βάπτισή της ως χριστιανή στα 18 της χρόνια. 

Παραδόσεις πολλές για την Δωροθέα, πριν βαπτιστεί. Οι γονείς της ήθελαν να την παντρέψουν, αλλά η ίδια αρνιόταν, λέγοντας συνεχώς "πως θα παντρευτεί εκείνον που θα ήταν πιο σοφός, πιο πλούσιος σε γνώση και σε υλικά αγαθά από αυτήν και που θα είχε ανώτερη αλλά και φωτισμένη μόρφωση από τη δική της". Γαμπροί παρουσιάστηκαν πολλοί, αλλά κανένας δεν ήταν ο εκλεκτός της καρδιάς κι άποψής της, για γάμο μαζί της. Στην εποχή της η ηλικία των 18 ετών, για μια κόρη αριστοκρατικής οικογένειας όπως ήταν η ίδια, ήταν παρεξηγήσιμη, για να είναι ακόμη ελεύθερη και να κυκλοφορεί ασυνόδευτη στους κοινωνικούς χώρους, όπου η κοινωνική της τάξη συναναστρεφόταν. Η Δωροθέα και η οικογένειά της είχαν αναπτύξει δεσμούς συναναστροφής με όλη την υψηλή κοινωνική τάξη της Αλεξάνδρειας εκείνη την εποχή. Οι γονείς της μαζί και οι συγγενείς της, την πίεζαν να παντρευτεί από τα 13 της χρόνια, αλλά εκείνη πεισματικά αρνιόταν.
Αλλά τι επικρατούσε εκείνη την εποχή στην Ρωμαϊκή αυτοκρατορία και στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου;
Ο Γαλέριος (250 μ.Χ.-311 μ.Χ.) με το όνομα Γάιος Βαλέριος Γαλέριος Μαξιμίνος Δάιος Αύγουστος είχε στεφθεί Καίσαρας για την Ανατολή από το 293 μ. Χ. έως το 305 μ. Χ.. Αρχαιολάτρης και με ανοιχτούς ορίζοντες είχε θεσπίσει ελευθερία στο θέμα της λατρείας των Θεών, σε αντίθεση με τον Καίσαρα Κωνστάντιο Χλωρό (Φλάβιο Βαλέριο Κωνστάντιο, πατέρα του Μέγα κι Αγίου Κωνσταντίνου που είχε αποκτήσει με την (αγία) Ελένη, που ήταν Καίσαρας στη Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία κι ενάντιος στο χριστιανισμό και σε κάθε κρυφή συνάθροιση χριστιανών. Οι διωγμοί κατά των χριστιανών, δηλαδή όλων εκείνων που κατέστρεφαν τους αρχαίους ελληνικούς ναούς λατρείας, έγιναν με διαταγή του Κωνστάντιου Χλωρού για να τιθασεύει και να περιορίσει τις καταστροφές του γιου του Κωνσταντίνου και με το διάταγμα στον Διοκλητιανό, περιόριζε τις καταστροφές. Γράφτηκε πως αφάνισαν με βασανισμούς από το 284 μ. Χ. έως το 303 μ. Χ. πάνω από 500.000 ανθρώπους κατηχούμενους και πιστούς του Χριστού και την ίδια εποχή συγκέντρωναν στο στρατόπεδο βασανισμών από την Αντιόχεια έως την Αλεξάνδρεια κι όλους εκείνους που δεν ασπάζονταν τον χριστιανισμό κι θυσίαζαν στους 12 Θεούς των αρχαίων Ελλήνων. Μια εποχή μεγάλης βίας υπήρξε η εποχή αυτή.

Μέσα λοιπόν στους τρομερούς αυτούς διωγμούς των πιστών στην αρχαία θρησκεία και των χριστιανών αυτήν την εποχή, οι γονείς της επισκέφτηκαν έξω από την πόλη, σε μια ερημική περιοχή, όπου ζούσε ο φιλόσοφος ασκητής, αλλά και με ενορατικές ιδιότητες, ο Ανανίας, για να τον συμβουλευτούν για το θέμα που τους απασχολούσε. Ο Ανανίας, βλέποντας τον "εγωϊκό" χαρακτήρα και την υπεροψία της Δωροθέας, της είπε: "Γνωρίζω έναν νέο σοφότερο από εσένα". Η Δορωθέα και οι γονείς της αμέσως ζήτησαν να μάθουν που είναι αυτός ο νέος και ο Ανανίας είπε στη Δορωθέα να κλειστεί στο δωμάτιό της και να διαλογιστεί ζητώντας με πίστη και ισχυρή θέληση, να της φανερωθεί ο "νυμφίος" τον οποίο ζητούσε για να νυμφευθεί μαζί του. Η παράδοση θέλει τη Δωροθέα να βλέπει σε όραμα διαλογισμού της την Παναγία κρατώντας το Θείο βρέφος στη αγκαλιά της και να στρέφει το πρόσωπό του το Θείο βρέφος, από την άλλη πλευρά αποκαλώντας την "σκοτεινή". 
Πήγε πάλι στον ασκητή φιλόσοφο Ανανία και του αφηγήθηκε το όραμά της κι ο Ανανίας της εξήγησε πως αυτό οπού είδε ήταν πως είναι καιρός να διδαχτεί από αυτόν τον "νέο" και της μίλησε για το Χριστό. Την εποχή αυτή στην Αλεξάνδρεια ζει ο νεαρός Αθανάσιος (Άγιος) που βαπτίζει τους χριστιανούς. Η Δορωθέα μαθαίνει για το Χριστό, πηγαίνει στις κρυφές συνάξεις των χριστιανών, αγαπά τη Διδασκαλία του και βαπτίζεται χριστιανή με το όνομα Αικατερίνα=αιέν καθαρινά=πάντοτε αγνή!

Μετά τη βάπτισή της βλέπει και πάλι όραμα με την ίδια παράσταση της Παναγίας Μητέρας του Χριστού που κρατούσε το Θείο βρέφος στην αγκαλιά της και να την κοιτάζει με χαρά και άκουσε να λέει στην Παναγία ο μικρός Χριστός: "τώρα λάμπει ολόκληρη, έγινε πάνσοφη και θέλω να την μνηστευθώ". Και τότε με την ευχή της Παναγίας ο μικρός Χριστός τοποθετεί στο δάχτυλό της ένα δακτυλίδι κι ο Χριστός της είπε: «Ἰδού σήμερον σέ λαμβάνω διά νύμφη Μου ἄφθορον καί αἰώνιον. Φύλαξε μέ ἀκρίβειαν αὐτήν τήν συμφωνίαν καί μή λάβεις πλέον ἄλλον νυμφίον ἐπίγειον»

Η κατάσταση στην Αίγυπτο είναι ίδια με τους διωγμούς που με μανία έχει λάβει διαταγή να εκτελέσει και ο Γαλέριος. Η νεαρή Αικατερίνα με την σπάνια μόρφωση οπού είχε και τις γνωριμίες της διδάσκει το Λόγο του Χριστού όπου βρεθεί δίχως να ενδιαφέρεται για τη ζωή της. Κατάφερε να κατηχήσει και να διδάξει την κόρη του Γαλέριου την Αυγούστα Φαυστίνα ή Φαύστα, κρυφά και με τις δικές της πλάτες έμπαινε κι έβγαινε στο χώρο των κυβερνώντων της εποχής της.

Μια ημέρα οπού ο αδερφός της Μαξέντιος πρόσφερε θυσία στους θεούς, η Φαύστα αρνήθηκε να λάβει μέρος στη θυσία κατά προτροπή της Αικατερίνας και κλήθηκε να ομολογήσει ενώπιον του Γαλέριου τους λόγους της άρνησής της. Εκεί ομολόγησε την πίστη της στη διδασκαλία του Χριστού και θυμωμένος ο Γαλέριος, την φυλάκισε, τιμωρώντας και την κόρη του υπό περιορισμό.

 Η Αικατερίνα άντεχε τις πιέσεις και τους βασανισμούς στα κρατητήρια της εποχής της και κατάφερε μετά από καιρό η φίλη της χριστιανή Φαυστίνα ή Φαύστα να την επισκεφτεί με συνοδεία του Φρούραρχου Πορφυρίωνα ή Πορφύριου με τη φρουρά 200 στρατιωτών. Η Αικατερίνα τους μίλησε για το Χριστό δείχνοντάς τους το "δαχτυλίδι" της και ο Φρούραρχος πίστεψε, το ίδιο και οι στρατιώτες του. Όταν το έμαθε ο Μαξέντιος και ο Γαλέριος, φοβούμενος μη χάσει τη θέση του διέταξε το θάνατο τον αποκεφαλισμό της Φαυστίνας ή Φαύστας, του Φρούραρχου Πορφύριου και των 200 στρατιωτών του και στη συνέχεια διέταξε την καταδίκη εις θάνατον της Αικατερίνας δια του τροχού. 

Την εποχή αυτή, των μεγάλων αυτών και μαζικών διωγμών μαρτύρησαν και οι Άγιος Δημήτριος και  Άγιος Γεώργιος σε άλλες περιοχές καθώς και πλήθος άλλων ανθρώπων.

Το 311 μ.Χ. ο Γαλέριος αποφάσισε να σταματήσει τις διώξεις των χριστιανών...

Το ιερό σώμα της Αγίας Αικατερίνας μεταφέρθηκε στο όρος Σινά, όπου υπάρχει και η γνωστή Μονή του Σινά. Ημέρα μαρτυρίου της και τελείωσή της είναι η 24η Νοεμβρίου ή 328η ημέρα του Γρηγοριανού Ημερολογίου και η 25η Νοεμβρίου είναι η ημέρα όπου βρέθηκε το ιερό της λείψανο στο Σινά.

 Η 25 Νοεμβρίου ημέρα εορτασμού της τιμάται η Αγία Αικατερίνη σε όλο τον κόσμο και μαζί της τιμώνται και όλοι οι μάρτυρες αυτής της τραγικής δίωξης των χριστιανών. 

Είναι η Νύμφη της Παναγίας και το δαχτυλίδι της φοριέται ως "φυλακτό" από τους επισκέπτες και τους πιστούς στην Αγία και Ιερή Μονή του Σινά!

Την πανεύφημον νύμφην Χριστού υμνήσωμεν,

Αικατερίναν την θείαν και πολιούχον Σινά,

την βοήθειαν ημών και αντίληψιν ότι

εφήμωσε λαμπρώς τους κομψούς

των ασεβών του Πνεύματος τη μαχαίρα,

και νυν ως μάρτυς στεφθείσα,

αιτείται πάσι το μέγα έλεος.

Στην Ελλάδα δόθηκε το όνομα της στην πόλη Αικατερίνη ή Κατερίνη, όπως έχει επικρατήσει να ονομάζεται η πρωτεύουσα του νομού Πιερίας. Περίφημοι ναοί σε όλο τον κόσμο έχουν χτιστεί προς τιμήν της και οδοί έχουν το όνομά της.

*Υπάρχουν διαφορές πολλές για την ημερομηνία γέννησής της. Άλλοι γράφουν πως γεννήθηκε το 287 μ.Χ. κι άλλοι το 294 μ. Χ. 
Πνευματικά δικαιώματα © 2017 Νότα Κυμοθόη

Νότα Κυμοθόη "Η Φωτισμένη Δωροθέα Αικατερίνα η Αγία" Δοκίμιο© Nότα Κυμοθόη